Rau ngũ gia bì hương, được xem như nhân sâm của người dân vùng cao, đang trở thành điểm đến nổi tiếng của người dân thiểu số ở Sa Pa và Bắc Hà. Được gọi là rau gai, loại cây này không chỉ được trồng làm hàng rào mà còn được biết đến bởi hương vị đặc biệt và tác dụng tốt cho sức khỏe.
Gần đây, trong chuyến công tác ở Sa Pa, tôi có cơ hội thưởng thức bữa cơm dân dã của người dân tộc thiểu số ở đây. Trong đó, một món hấp dẫn là rau gai xào thịt sấy. Trên bờ rào, người dân hái rau gai và xào chung với thịt sấy treo trên gác bếp. Trên nền trời se lạnh của cuối thu và đầu đông, mùi thơm của thịt sấy hòa quyện với vị bùi của rau gai, tạo nên một món ẩm thực hấp dẫn.
Lòng gà được xào cùng rau ngũ gia bì hương từ xa.
Rau gai là loại rau thường được người dân vùng cao hái tươi từ nương và sau đó xào chung với tỏi. Nếu muốn thêm hương vị hấp dẫn, có thể băm nhỏ rau gai và xào chung với trứng gà hoặc thịt ngựa. Giống như món lá đương quy xào thịt ngựa, rau gai là một loại rau được trồng để ăn. Nhiều du khách khi đến Sa Pa hoặc Bắc Hà đã thưởng thức món rau này và rất thích thú với hương vị đắng, ngọt và thơm hắc của rau. Món ăn này mang đến một hương vị đặc biệt. Tuy nhiên, vì rau gai là loại rau xanh và khó vận chuyển xa, nên ít người mua được.
Khi trò chuyện với kỹ sư Lương Văn Hoàng từ Viện Nghiên cứu Dược liệu Sa Pa thuộc Bộ Y tế, anh đã cho biết rằng cây ngũ gia bì hương là một loại thảo dược quý. Vỏ cây và ngọn non của nó chứa saponin. Ngũ gia bì hương không chỉ có lợi cho sức khỏe mà còn có họ với cây sâm. Ngọn non của cây có thể được sử dụng làm rau ăn và chế biến thành các món đơn giản như canh cá, xào thịt bò. Còn lá già và cành già của cây có thể được đun để làm nước uống.
Nhiều du khách miền xuôi thích mua ngọn ngũ gia bì hương.
Cây ngũ gia bì hương là một loại cây thuốc họ nhân sâm được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền. Loại cây này có thân gai và thường được xem như một loại cây bụi. Cây ngũ gia bì hương có nhiều tác dụng kháng oxi hóa mạnh, chống lão hóa và mệt mỏi. Ngoài ra, nó còn có thể được sử dụng làm thuốc bổ để nâng cao sức khỏe, tăng cường trí nhớ và chữa trị các bệnh liên quan đến dạ dày và tê thấp. Một số hoạt chất trong cây ngũ gia bì hương còn có khả năng chống lại tế bào ung thư và kháng virus.
Với bà con vùng cao, loại rau này được coi như một loại “thần dược”, khi ăn vào sẽ giúp giấc ngủ tốt hơn. Chỉ cần chế biến thành một món rau xanh đổi bữa trong thực đơn hàng ngày, nó cũng có tác dụng tốt cho sức khỏe. Một số hộ dân tộc thiểu số ở vùng cao Bắc Hà đã và đang trồng giống rau “nhân sâm” này trong vườn nhà vì có lợi ích “kép”. Không chỉ làm rau xanh, mà còn có thêm thu nhập khi khách du lịch đặt mua.
Theo một trang tin điện tử tại Lào Cai.