Bất kỳ bậc phụ huynh nào cũng hiểu rằng việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng là một phần quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách của con cái. Từ việc biết cách chào hỏi khi gặp người quen đến việc xếp hàng đợi đến lượt, những kỹ năng này không chỉ giúp trẻ thể hiện sự tôn trọng đối với người khác mà còn là nền tảng quan trọng cho tương lai và sự thành công của con.
Trong bài viết này, Monkey sẽ cung cấp các nguyên tắc lịch sự mà trẻ cần biết và hướng dẫn bạn cách dạy trẻ lịch sự nơi công cộng một cách đơn giản và hiệu quả. Hãy khám phá ngay!
Tại sao cần dạy trẻ lịch sự nơi công cộng?
Dạy trẻ lịch sự nơi công cộng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách ở trẻ. Đầu tiên, nó giúp trẻ hiểu về quy tắc xã hội và cách thể hiện sự tôn trọng đối với người khác. Lịch sự không chỉ là việc biết cách nói “xin chào” và “cảm ơn,” mà còn bao gồm việc biết lắng nghe, không quấy rối người khác và trợ giúp người khác khi có khả năng.
Hơn nữa, dạy trẻ phép lịch sự còn giúp con phát triển kỹ năng giao tiếp và xây dựng mối quan hệ tốt với người khác, từ đó trẻ sẽ tự tin hơn khi gặp gỡ và giao tiếp với người lạ. Điều này sẽ giúp ích cho tương lai của con, khi cần làm việc trong môi trường làm việc chuyên nghiệp hoặc tham gia vào các hoạt động xã hội.
Ngoài ra, tầm quan trọng của việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng còn được thể hiện ở chỗ, nếu trẻ không được giáo dục từ sớm sẽ khiến con gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ xã hội và cuộc sống, công việc trong tương lai. Tóm lại, việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng không chỉ là việc tuân theo các quy tắc xã hội, mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng nhân cách của trẻ khi lớn lên.
Những nguyên tắc lịch sự nơi công cộng mà trẻ cần biết
Dưới đây là những nguyên tắc lịch sự nơi công cộng quan trọng mà các bậc phụ huynh cần giáo dục cho con em mình càng sớm càng tốt.
Bảo vệ môi trường và giữ vệ sinh chung
Nguyên tắc lịch sự nơi công cộng đầu tiên mà trẻ cần biết đó là hành động bảo vệ môi trường và giữ vệ sinh chung. Điều này không chỉ thể hiện tôn trọng đối với người khác mà còn mang lại lợi ích cho xã hội và môi trường xung quanh.
Bạn có thể dạy trẻ bảo vệ môi trường bằng cách khuyến khích con không vứt rác bừa bãi và tuân thủ quy tắc về bảo vệ thiên nhiên, môi trường sống. Bằng những hành động nhỏ như luôn che miệng khi hắt hơi, không ngắt hoa cỏ,… sẽ giúp trẻ phát triển ý thức về trách nhiệm xã hội và góp phần xây dựng một môi trường sống sạch đẹp hơn.
Không ồn ào, to tiếng ở nơi công cộng
Ngoài ra, trẻ cần biết rằng bản thân không nên ồn ào và to tiếng ở nơi công cộng. Điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với người khác mà còn tạo ra môi trường yên tĩnh và thoải mái cho tất cả mọi người.
Bạn có thể hướng dẫn trẻ bằng cách giải thích rằng khi đến những nơi đòi hỏi sự yên tĩnh, như: bệnh viện, thư viện, rạp chiếu phim,… Trẻ cần học cách kiểm soát năng lượng và nhu cầu nói chuyện của mình để không làm phiền người khác. Bên cạnh đó, nếu trẻ bắt đầu có những hành vi ồn ào và làm phiền người khác (như: la hét, đạp chân lên ghế,…), cha mẹ cần ngay lập tức nhắc nhở và răng đe trẻ.
Xếp hàng đợi đến lượt
Một nguyên tắc lịch sự nơi công cộng mà trẻ cần biết là việc xếp hàng đợi đến lượt khi mua sắm, vào thang máy hay vào chỗ ngồi. Điều này được hiểu một cách đơn giản là khi con đến một nơi nào đó và có nhiều người, con cần xếp hàng chờ đến lượt của mình. Điều này thể hiện sự tôn trọng đối với người khác và giúp đảm bảo mọi người đều được phục vụ một cách công bằng.
Chào hỏi khi gặp người quen
Chào hỏi khi gặp người quen là một phần quan trọng của quá trình dạy trẻ kỹ năng lịch sự nơi công cộng. Hiểu một cách đơn giản là cách mà trẻ nên nói “xin chào” hoặc “chào buổi sáng” khi gặp bạn bè, người thân hoặc người khác mà con quen biết. Điều này giúp trẻ thể hiện sự tôn trọng với mọi người và góp phần tạo dựng những mối quan hệ xã hội lành mạnh hơn.
Biết nói lời cảm ơn – xin lỗi đúng lúc
Kỹ năng nói lời cảm ơn và xin lỗi đúng lúc là một phần quan trọng của việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng. Khi trẻ biết nói lời cảm ơn và xin lỗi phù hợp với từng hoàn cảnh mà không cần sự nhắc nhở của phụ huynh, thì đó chính là dấu hiệu rõ ràng nhất chứng tỏ rằng con đã tự nhận thức về hành vi và lời nói của mình.
Để dạy trẻ cách nói lời cảm ơn và xin lỗi một cách chân thành, hãy hướng dẫn con nói một câu đầy đủ. Ví dụ: thay vì nói “xin lỗi ạ” hãy thay bằng “con xin lỗi vì đã làm phiền ạ”. Bên cạnh đó, bạn cần khuyến khích và khen ngợi trẻ khi con tự biết khi nào mình cần nói lời cảm ơn và xin lỗi, nhằm giúp con trở nên tự tin và trách nhiệm hơn với hành vi – lời nói của mình.
Kiểm soát cảm xúc
Kỹ năng kiểm soát cảm xúc là một phần quan trọng trong việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng. Khi trẻ chưa thể biểu đạt cảm xúc của mình một cách rõ ràng, con có thể trở nên cáu gắt hoặc quấy rối để thu hút sự chú ý. Thậm chí là khi gặp thất bại hoặc bị từ chối, trẻ có thể bị mất kiểm soát và gây ra các hành vi mang tính cực đoan.
Kỹ năng kiểm soát cảm xúc giúp trẻ tự biết cách điều chỉnh cảm xúc tiêu cực và không bộc phát chúng ra ngoài. Bạn có thể bắt đầu bằng việc dạy trẻ nhận biết các cảm xúc cơ bản (như: vui, buồn, tức giận, sợ hãi,…) và giải thích sự khác biệt giữa cảm xúc và hành vi. Ví dụ, trẻ có thể biết rằng khi họ buồn, họ không nên đập phá đồ đạc.
Bên cạnh đó, phụ huynh cần thường xuyên quan sát và chăm sóc tâm lý của trẻ bằng cách đặt câu hỏi như “Trông con có vẻ buồn, đã có chuyện gì xảy ra với con vậy? Ba/mẹ có thể giúp gì cho con không?” để trẻ cảm thấy được quan tâm và tự tin hơn trong việc quản lý cảm xúc của mình.
Các cách dạy trẻ lịch sự nơi công cộng
Sau khi hiểu rõ về các nguyên tắc lịch sự nơi công cộng cần giáo dục cho trẻ kể trên, thì bạn cũng nên quan tâm đến các cách dạy trẻ lịch sự nơi công cộng hiệu quả dưới đây.
Cha mẹ cần làm gương cho con
Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc dạy trẻ lịch sự nơi công cộng bằng cách làm gương cho con. Trẻ thường bắt chước người lớn mà không phân biệt đúng sai. Do đó, để con giữ được phép lịch sự, phụ huynh có thể làm gương cho con bằng cách:
-
Không nói cười lớn và duy trì văn hóa im lặng nơi công cộng.
-
Không hút thuốc trước mặt con và giải thích tác động tiêu cực của thuốc lá.
-
Xếp hàng đợi đúng lúc để trẻ thấy mình cũng cần phải làm như vậy.
-
Vứt rác đúng nơi quy định và khuyến khích trẻ làm điều tương tự.
-
Sử dụng ngôn ngữ lịch sự và khuyến khích trẻ thực hành.
Mô phỏng các tình huống cần thể hiện phép lịch sự
Mô phỏng các tình huống là một cách hiệu quả để dạy trẻ về phép lịch sự nơi công cộng. Bằng cách tạo ra các tình huống giả định, cha mẹ có thể hướng dẫn con cách ứng xử một cách lịch sự và thực hành kỹ năng này.
Mô phỏng giúp trẻ làm quen với các tình huống thực tế và thực hành phép lịch sự trong môi trường khép kín, giúp trẻ tự tin thể hiện hành vi trước khi con phải đối mặt với các tình huống khác trong cuộc sống hàng ngày.
Khen thưởng khi trẻ làm tốt
Khen thưởng là một cách tốt để dạy trẻ về phép lịch sự nơi công cộng. Thay vì sử dụng hình phạt, cha mẹ nên khuyến khích và khen ngợi trẻ khi con làm tốt. Điều này giúp trẻ cảm thấy vui vẻ và tự tin trong việc thể hiện phép lịch sự. Ngoài việc khen ngợi, bạn cũng có thể thưởng cho trẻ những phần thưởng nhỏ như một cách để khích lệ, nhưng cần cân nhắc thật kỹ để không hình thành tính ỷ lại ở trẻ.
Xem thêm: Cách dạy trẻ kỹ năng sống hòa nhập và thích nghi với tập thể
Cương quyết không chấp nhận các hành vi bất lịch sự của trẻ
Đừng bỏ qua bất kỳ hành vi bất lịch sự nào của trẻ ở nơi công cộng. Khi bạn chứng kiến con đang có những hành vi không đúng mực, như: đẩy bạn, hét lớn, tạo ra tiếng ồn, vứt rác không đúng nơi quy định,… thì hãy can thiệp ngay lập tức, bằng cách nhắc nhở và răng đe trẻ rằng con không được phép làm như vậy. Thái độ cứng rắn của bạn sẽ giúp con rèn luyện các hành vi lịch sự nơi công cộng một cách hiệu quả hơn.
Trên đây là toàn bộ các nguyên tắc và cách thức dạy trẻ lịch sự nơi công cộng mà Monkey muốn lan tỏa đến các bậc phụ huynh. Hãy theo dõi chúng tôi để xem thêm cách giáo dục các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ, và đừng quên lưu lại bài viết này để thực hành theo nhé!
Nguồn: Tổng hợp Internet