[HƯỚNG DẪN] 10+ Cách sử dụng mạng an toàn cho trẻ nhỏ & người lớn

Tầm quan trọng của việc sử dụng mạng an toàn

Không riêng trẻ em, người lớn cũng rất dễ gặp rủi ro nếu sử dụng mạng mà không có sự đề phòng. Tỉnh táo và luôn cẩn thận khi dùng mạng sẽ giúp cả gia đình luôn được an toàn trước những rủi ro tiềm ẩn. Cụ thể:

Đối với người lớn

Nắm rõ các quy tắc sử dụng mạng giúp bạn hình thành thói quen đề phòng & bảo vệ bạn khỏi những nguy cơ lừa đảo, mất mát tài sản hoặc thông tin cá nhân.

• Bảo vệ bản thân trong mọi tình huống: Đôi khi, không tin tưởng quá nhiều vào các tin tức trên mạng hay chủ động cảnh giác với người tiếp cận mình qua mạng xã hội sẽ giúp bạn an toàn trước những hành vi cố ý lừa đảo, dụ dỗ gây thiệt hại, v.v… của đối phương.

• Tránh mất mát tiền bạc và của cải: Không ít trường hợp mất mát của cải vì dễ tin người, thiếu cảnh giác khi sử dụng mạng. Vì vậy, phụ huynh cần trang bị kiến thức sử dụng mạng để ứng phó khi cần thiết. Ngoài ra, bạn cũng cần căn dặn ông bà phải cẩn thận vì đây là đối tượng dễ gặp nguy hiểm nhất.

• Phòng ngừa các loại tội phạm trên mạng: Giả mạo người thân vay tiền, lừa đảo chuyển tiền trước khi mua đồ hay tiếp tay cho hành vi của người xấu là tình trạng phổ biến & rất phức tạp. Việc chủ động đề phòng là cần thiết khi bạn là người có thói quen sử dụng mạng xã hội nhiều.

• Đảm bảo sức khỏe tinh thần: Bảo vệ được tài sản, thông tin cũng là bảo vệ cho sức khỏe tinh thần bởi việc mất mát của cải rất dễ khiến bạn suy sụp và có hành vi tiêu cực với bản thân.

Đối với trẻ em

So với người lớn, trẻ em là đối tượng bị ảnh hưởng bởi mạng xã hội nhiều hơn cả, đặc biệt là những đứa trẻ chưa thực sự nhận thức được nguy hiểm từ thế giới ảo này. Do đó, phụ huynh cần chủ động dạy trẻ cách dùng mạng an toàn để:

• Xây dựng hành vi lành mạnh đúng đắn: Trẻ em rất dễ bị mất cân bằng giữa thế giới thực & ảo nếu chúng lướt web quá nhiều. Việc giáo dục các quy tắc sử dụng mạng sẽ giúp các con tránh khỏi hành vi dụ dỗ, lôi kéo vào các trò chơi nguy hiểm, tệ nạn xã hội.

• Bảo vệ bản thân an toàn: Biết cách chọn lọc, phân biệt đúng sai giữa hàng tỷ thông tin trên mạng sẽ giúp con đề phòng nguy hiểm từ những thông tin giả, sai lệch và xuyên tạc của những cá nhân, tổ chức xấu.

• Biết cách xử lý trong mọi tình huống: Không thể khẳng định phụ huynh có thể kiểm soát việc truy cập mạng của con 24/24h, vì vậy dạy chúng cách dùng mạng là phương pháp tối ưu để con biết cách ứng phó trong mọi tình huống. Ví dụ như tự tìm lời giải cho bài toán khó, tự tìm câu trả lời cho thắc mắc của chính mình, học thêm kiến thức mới khi cần,…

• Đề phòng kẻ xấu lợi dụng: Trẻ có thể trở thành nạn nhân của những kẻ quấy rối, lừa đảo trên mạng nếu con vô tình cung cấp thông tin, chia sẻ chuyện riêng tư hoặc nhấn vào những đường link nguy hiểm. Vì vậy, nếu nhận thức sớm về những rủi ro này con sẽ biết cách nhìn nhận đối tượng xấu và chủ động tránh xa chúng.

Lời khuyên sử dụng mạng an toàn 

Có thể thấy, biết cách sử dụng mạng không chỉ giúp bạn & các con có thể tự tìm kiếm thông tin cần thiết mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân, phòng ngừa nguy hại đến thân thể và tài sản của gia đình. Dưới đây là một vài lời khuyên hữu ích cho gia đình bạn:

Không dùng chung một mật khẩu cho tất cả các tài khoản

Đây là điều cấm kỵ vì nếu kẻ xấu biết được thông tin của 1 tài khoản, chúng sẽ mở được tất cả các tài khoản bí mật khác của bạn. Vì vậy, mỗi tài khoản nên để mật khẩu khác nhau với độ dài an toàn. Nếu bạn cảm thấy khó nhớ, hãy ghi lại để dễ dàng tìm khi cần thiết.

Không đăng nhập vào tài khoản từ mạng wifi lạ

Hãy cảnh giác khi đăng nhập các tài khoản cá nhân như Facebook, zalo,… qua những mạng wifi không an toàn. Đây là kẽ hở để kẻ xấu theo dõi bạn, xem những gì bạn làm, thậm chí là đánh cắp thông tin. Đặc biệt, nếu bạn dùng mạng wifi để truy cập vào tài khoản ngân hàng thì càng nguy hiểm, tốt nhất là chuyển sang 4G để đảm bảo bảo mật cá nhân.

Luôn cài đặt khóa trên thiết bị

Việc cài khóa thiết bị tự động sau một khoảng thời gian không dùng sẽ ngăn cản kẻ xấu truy cập vào điện thoại của bạn nếu chẳng may làm mất. Với các thiết bị như máy tính, bạn nên chủ động khóa máy nếu không ngồi tại chỗ để đề phòng người lạ xâm nhập và theo dõi, nhất là khi bạn ngồi ở nơi đông người.

Sử dụng tính năng bảo vệ trên ứng dụng và trang web

Một số ứng dụng và trang web cho phép bạn cài đặt bảo mật, giới hạn những người có thể xem thông tin cá nhân, vì vậy hãy tận dụng sự bảo vệ này để sử dụng mạng an toàn nhé! 

Chú ý những gì bạn đăng tải trên mạng xã hội

Là một người hướng ngoại, bạn muốn đăng mọi khoảnh khắc quan trọng, ý nghĩa trong đời để khoe với bạn bè & người thân. Tuy nhiên, hãy chú ý đến những thông tin cần che kín hoặc không nên đăng để tranh nguy hiểm như: Số tài khoản và sao kê thẻ ngân hàng, địa chỉ hay số điện thoại, ảnh chụp nhạy cảm, ảnh của con, v.v…

Luôn chủ động bảo mật thông tin

Mọi thông tin cá nhân liên quan đến tài chính, số điện thoại, địa chỉ nhà cần được bảo mật và không được dễ dãi cung cấp cho người khác. Với những người thường xuyên mua bán qua mạng xã hội hãy cẩn trọng nếu được yêu cầu chuyển khoản trước. Trường hợp thông tin việc làm có yêu cầu đóng phí và cung cấp thông tin để xác nhận, bạn nên bỏ qua luôn và tìm kiếm một công việc an toàn hơn.

Cách dạy trẻ sử dụng mạng an toàn ở nhà và nơi công cộng

Đối với trẻ em, để bảo vệ con khỏi những rủi ro từ mạng, phụ huynh nên dạy trẻ và quy định rõ ràng các quy định cần thiết để kiểm soát hoạt động của con.

Quy định thời gian sử dụng rõ ràng

Đa số các bé đều ham chơi và có thể sử dụng mạng nhiều giờ liên tục để chơi game, xem hoạt hình,… nếu phụ huynh không nhắc nhở. Do đó, trước khi cho phép con truy cập mạng, hãy nói chuyện rõ ràng với bé về thời gian sử dụng các thiết bị có thể vào internet. 

Tốt nhất là ba mẹ nên có thời gian biểu cho các hoạt động trong ngày của trẻ bao gồm học tập, vui chơi, làm việc giúp đỡ ba mẹ. Điều này không chỉ hạn chế thời gian dùng mạng mà còn giúp con hình thành kỷ luật từ nhỏ.

Kiểm soát nội dung truy cập của con

Với trẻ nhỏ, các con hầu như dùng mạng qua điện thoại vì vậy khi hướng dẫn trẻ kỹ năng sử dụng điện thoại, bạn cần chủ động cài đặt sẵn chương trình an toàn. Một số kênh youtube dành cho trẻ em, phần mềm học các môn trên lớp hoặc các trò chơi lành mạnh đều là nội dung ba mẹ nên thiết lập sẵn.

Song song với cài đặt chương trình, với các bé lớn hơn thì ba mẹ cần cho phép con tự tìm và tải chương trình con yêu thích nhưng có kiểm soát. Hãy yêu cầu con trước khi xem hay tải bất kỳ chương trình nào đều phải hỏi ý kiến để ba mẹ nắm được nội dung đó có phù hợp với con hay không.

Thường xuyên trò chuyện về nội dung con tương tác

Khi được con chia sẻ về nội dung yêu thích, ba mẹ dễ dàng hiểu trẻ hơn và có thể chủ động thiết lập các chương trình phù hợp với sở thích của con nhưng vẫn đảm bảo lành mạnh. 

Bạn có thể hỏi bé về chương trình mà con muốn xem thường xuyên nhất, các nội dung con hay tìm và thích đọc nhất. Cùng với đó, hãy gợi ý để con tự chia sẻ những điều này để biết lý do vì sao con thích.

Nhắc nhở con gặp bạn nếu chúng gặp phải vấn đề

Trước và trong khi sử dụng mạng, đặc biệt là trẻ đã lớn, phụ huynh cần giáo dục giúp con nhận biết những hành vi không tốt hoặc dấu hiệu của kẻ muốn lợi dụng trẻ để bảo vệ con an toàn. Trường hợp ba mẹ cho phép con dùng mạng xã hội, hãy lưu ý những kỹ năng quan trọng khi gặp người lạ trên Facebook, zalo,… để đề phòng kẻ xấu đánh cắp thông tin, lừa đảo hoặc dụ dỗ đi đến hành vi xấu.

Khuyến khích trẻ tham gia vào hoạt động xã hội

Sẽ rất tốt nếu hạn chế thời gian dùng internet của con vào những hoạt động xã hội. Bạn có thể cho bé tham gia trại hè, các buổi thiện nguyện hoặc giao lưu văn hóa tại xã phường. Bên cạnh đó, hãy khuyến khích con tham gia câu lạc bộ dựa trên sở thích của trẻ để con được rèn luyện thêm kỹ năng cần thiết. 

Có thể thấy, dạy trẻ sử dụng mạng an toàn là cần thiết và nên thực hiện ngay khi trẻ được tiếp cận với internet. Ba mẹ cần có sự kiểm soát và quy định chuẩn chỉnh ngay từ đầu để hình thành kỷ luật cho trẻ đồng thời giúp con có thói quen dùng internet lành mạnh. Ba mẹ hãy tiếp tục theo Blog Kỹ năng sống để cập nhật kiến thức và kỹ năng hữu ích trong quá trình nuôi dạy con nhé!